Chắc hẳn sẽ có nhiều người thắc mắc: Đông trùng hạ thảo là gì ?
Cách dùng và liều lượng dùng như thế nào ? Ai có thế dùng được đông trùng hạ
thảo ? Bài viết dưới đây sẽ giúp các bạn giải đáp các thắc mắc trên. Hãy cùng
tìm hiểu nhé !
Tìm hiểu xem đông trùng hạ thảo là gì ?
Đông trùng hạ thảo hay trùng thảo,
hạ thảo Đông trùng có bản chất là dạng ký sinh của nấm Ophiocordyceps sinensis.
Nấm này nằm trong nhóm nấm Ascomycetes, có trên cơ thể ấu trùng của một số loài
bướm thuộc chi Thitarodes Viette.
![]() |
Đông trùng hạ thảo nhân tạo và tự nhiên |
Từ khoảng thế kỷ 15, Đông trùng hạ
thảo đã được quảng bá trong y học cổ truyền Tây Tạng với những dược tính thần
kỳ. Đến đầu thế kỷ 17, nó trở thành loại dược liệu y học cổ truyền phổ biến ở
Trung Quốc.
Theo Đông y, Đông trùng hạ thảo có
vị ngọt, tính ôn nên rất tốt cho sức khỏe.
Phân loại đông trùng hạ thảo như thế nào ?
Phân loại Đông trùng hạ thảo theo nguồn gốc
Dựa vào nguồn gốc, Đông trùng hạ
thảo được chia thành:
– Trùng thảo mọc tự nhiên
– Trùng thảo được nuôi trồng nhân
tạo:
Với sự phát triển của khoa học kỹ
thuật, hiện nay Đông trùng hạ thảo cũng đã được nuôi trồng nhân tạo. Trung
Quốc, Thái Lan là hai quốc gia nuôi trồng nhân tạo trùng thảo nhân tạo lớn nhất
hiện nay.
Nhìn bề ngoài thì hạ thảo Đông
trùng nuôi trồng giống nhau nhưng chất lượng hoàn toàn khác nhau. Nếu không
tuân thủ quy trình nuôi trồng nghiêm ngặt thì việc nuôi tạo sẽ không đạt kết
quả.
Môi trường nhân tạo nuôi trồng
cũng sẽ ảnh hưởng đáng kể đến chỉ số dược tính của dược liệu. Vì thế những nhà
khoa học luôn cố gắng tạo ra một môi trường tự nhiên phù hợp.
Ưu điểm của Đông trùng hạ thảo
nhân tạo so với Đông trùng thảo tự nhiên
– Đông trùng hạ thảo tự nhiên tốt
hơn Đông trùng hạ thảo nuôi trồng nhưng với điều kiện đó phải là Đông trùng hạ
thảo được thu hái đúng thời điểm. Môi trường nhân tạo nên dược liệu không bị
nhiễm tạp chất, vi khuẩn gây hại.
– Đông trùng hạ thảo tự nhiên chỉ
được thu nhặt một cách ngẫu nhiên. Trong khi đó Đông trùng hạ thảo chỉ có dược
tính tốt nhất khi được thu hoạch đúng thời điểm. Nhờ vào việc chủ động trong
nuôi trồng và nắm rõ thời gian phát triển nên các khu nuôi trồng Đông trùng hạ
thảo nhân tạo hoàn toàn có thể đảm bảo được việc này.
Nên dùng Đông trùng hạ thảo tự
nhiên hay nhân tạo?
Dù trùng thảo nhân tạo có một số
ưu điểm so với trùng thảo tự nhiên, tuy nhiên, trùng thảo tự nhiên vẫn tốt hơn
trùng thảo nhân tạo.
Nguyên nhân là do Đông trùng hạ
thảo tự nhiên có dược tính cao và nhiều công năng sử dụng hơn. Cùng với đó Đông
trùng hạ thảo tự nhiên chỉ sinh trưởng ở một số vị trí thích hợp như Tây Tạng,
càng làm cho mặt hàng này trở nên quý hiếm.
Phân loại Đông trùng hạ thảo theo xuất xứ
Các loại trùng thảo phổ biến trên
thị trường hiện nay bao gồm:
– Trùng thảo Tây Tạng
– Trùng thảo Mỹ
– Trùng thảo Nhật Bản
– Trùng thảo Hàn Quốc
– Trùng thảo Trung Quốc
– Trùng thảo Việt Nam
Phân loại Đông trùng hạ thảo theo cách chế biến
– Trùng thảo tươi
– Trùng thảo sấy khô
Phân loại Đông trùng hạ thảo theo hình dáng
Dựa vào hình dáng, trùng thảo được
chia thành:
– Trùng thảo dạng viên nang
– Trùng thảo dạng nước
Đông trùng hạ thảo có dược chất gì ?
Các nhà khoa học chỉ ra trong sinh
khối biomass của trùng thảo chứa nhiều dược chất tác dụng của đông trùng hạ
thảo rất có lợi cho sức khỏe khi sử dụng đúng cách dùng đông trùng hạ thảo:
![]() |
Dược chất và công dụng của đông trùng hạ thảo |
– 17 acid amin hiếm đóng vai trò
quan trọng trong chuyển hóa và tổng hợp protein cho cơ thể.
– Lipid là nguồn năng lượng quan
trọng cần thiết cho cơ thể, .
– D-mannitol – tác dụng trong điều
trị và phòng chống hội chứng phù não, bệnh bài tiết nước tiểu, thiểu niệu…
– Các nguyên tố vi lượng như Na,
K… là thành phần quan trọng trong các enzyme, vitamin, hoóc môn. Chúng cũng
tham gia vào một số phản ứng trao đổi chất, đóng vai trò hoạt hóa hoặc coenzym
xúc tác.
– Các loại vitamin C, B12, K, A, E…
Gần đây, các nhà khoa học còn phát
hiện thêm nhiều hoạt chất sinh học mới có trong sinh khối của trùng thảo như
cordiceptic acid, cordycepin, adenosine, hydroxyethyl-adenosine. Đặc biệt, nhóm
hoạt chất HEAA (Hydroxy-Ethyl-Adenosine- Analogs) có tác dụng kháng khuẩn,
kháng virus rất mạnh.
Công dụng của đông trùng hạ thảo như thế nào ?
Với thành phần dược chất đa dạng,
có giá trị cao, Đông trùng hạ thảo được cho là có thể chữa bách bệnh. Trong y
học cổ truyền Tây Tạng và Trung Hoa, trùng thảo còn được xem là có sự cân bằng
tuyệt vời giữa âm và dương, vì nó vừa là động vật lại vừa là thực vật.
Dưới đây là một số công dụng chữa
bệnh chính của hạ thảo Đông trùng được đăng trên Tập San Nấm Dược Liệu Quốc Tế
– International Journal of Medicinal Mushrooms.
Đông trùng hạ thảo hỗ trợ điều trị
ung thư
Chất Cordycepin trong Đông trùng
hạ thảo có thể ức chế sự phân hạch và trì hoãn sự lây lan của các tế bào ung
thư.
Nghiên cứu lâm sàng được tiến hành
tại Trung Quốc, Nhật Bản trên các bệnh nhân ung thư khác nhau cho thấy khi tiêm
6 gram trùng thảo mỗi ngày kết hợp với hoá trị trong vòng 2 tháng đã làm giảm
đáng kể kích thước khối u. Hiện tượng trên không xảy ra ở các bệnh nhân chỉ
được chữa trị bằng hoá trị liệu, bức xạ.
Đông trùng hạ thảo được ứng dụng
trong điều trị HIV/AIDS
Một trong những hoạt chất của nhóm
HEAA (Hydroxy-Etyl-Adenosin-Analogs) trong Đông trùng hạ thảo được các chuyên
gia Mỹ, Nhật sử dụng để bào chế thuốc chống HIV/AIDS.
Đông trùng hạ thảo hỗ trợ điều trị
các bệnh về tim mạch
Các dược chất adenosine,
deoxy-adenosine… trong Đông trùng hạ thảo có khả năng hạ huyết áp, hạ đường
huyết, điều tiết khí oxy cho máu và chống rối loạn nhịp tim.
Đông trùng hạ thảo điều trị rối
loạn, suy giảm chức năng tình dục
Từ thế kỉ 15, người Tây Tạng đã sử
dụng Đông trùng hạ thảo để thúc đẩy sản xuất tinh dịch ở nam giới.
Ngày nay, nhiều thí nghiệm trên
các bệnh nhân ở mọi lứa tuổi, giới tính đều cho thấy hạ thảo Đông trùng giúp hỗ
trợ điều trị rối loạn, suy giảm chức năng tình dục và các vấn đề liên quan đến
sinh sản của cơ thể.
Đông trùng hạ thảo loại bỏ bệnh
mãn tính
Sử dụng Đông trùng hạ thảo trong
một thời gian dài sẽ giúp loại bỏ các bệnh như viêm dạ dày mãn tính, viêm gan
mãn tính, hen suyễn mãn tính, viêm khí quản mãn tính…
Đông trùng hạ thảo giúp giảm mệt
mỏi
Trùng thảo làm giảm mệt mỏi bằng
cách gia tăng Ađênôzin triphôtphat – nguồn năng lượng cho mọi hoạt động của tế
bào và oxy trong cơ thể. Nhờ vậy mà cơ thể luôn khỏe mạnh, tràn đầy sức sống.
Đông trùng hạ thảo giảm
cholesterol trong máu
Tăng cholesterol trong máu là dấu
hiệu cho thấy cơ thể đã bị rối loạn về chức năng trao đổi chất. Đây là một
trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Trùng thảo
đã được chứng minh là có tác dụng giảm lượng cholesterol rất hiệu quả.
Những ai phù hợp dùng đông trùng hạ thảo ?
Với nhiều công dụng trong chữa
bệnh, bồi bổ sức khỏe, Đông trùng hạ thảo phù hợp cho nhiều đối tượng.
Đông trùng hạ thảo tốt người đang bị bệnh
Dược chất có trong Đông trùng thảo giúp bồi bổ cơ thể rất tốt, đặc
biệt với những người đang bị bệnh. Trùng thảo có khả năng tăng cường sức đề
kháng, phòng ngừa bệnh tật…
Đông trùng hạ thảo tốt cho người gầy yếu
Đông trùng hạ thảo sẽ giúp tăng cường chức năng tiêu hóa và hấp thụ
các chất dinh dưỡng ở người gầy. Do vậy, trùng thảo có thể giúp tăng cân an
toàn, hiệu quả.
Đông trùng hạ thảo đối với người cao tuổi
Các dược chất trong Đông trùng hạ thảo giúp người cao tuổi bồi bổ
cơ thể, các dưỡng chất để chống lại bệnh tật. Đồng thời, trùng thảo còn làm chậm
quá trình lão hóa, giúp ăn ngủ ngon giấc…
Tác dụng của Đông trùng hạ thảo
với phụ nữ
Trong thời kỳ mang thai: Sử dụng
Đông trùng hạ thảo trong 3 tháng đầu khi mang thai sẽ giảm nguy cơ sẩy thai, tử
cung khỏe mạnh…
Uống hoặc ăn các món ăn có trùng
thảo trong tháng thứ 6 – 7 của thai kì sẽ giúp phụ nữ có làn da hồng hào, không
bị phù nề khi mới sinh.
Sau sinh: Phụ nữ dùng trùng thảo
sẽ có vóc dáng thon gọn, da căng ở bụng.
Giai đoạn trung niên: Trùng thảo
cũng có tác dụng bồi bổ sức khỏe, chống lão hoá… Ngoài ra, đối với phụ nữ mãn
kinh và tiền mãn kinh, thảo dược này giúp họ dễ dàng vượt qua giai đoạn khó
khăn. Nó ngăn cản rối loạn nội tiết, giảm bốc hỏa hay đổ mồ hôi đêm.
Dùng đông trùng hạ thảo như thế nào cho đúng cách ?
Để phát huy được công dụng của
Đông trùng hạ thảo thì việc nắm rõ được cách sử dụng là vô cùng quan trọng. Sử
dụng không đúng cách trùng thảo sẽ làm mất đi các dưỡng chất, acid amin… có
trong nó.
Đông trùng hạ thảo nên nhai sống
Các thầy thuốc khuyến cáo người dùng nên nhai sống, trực tiếp,
không qua chế biến sẽ hấp thu một cách tốt nhất các dưỡng chất có trong loại dược
liệu này.
Trước khi ăn cần làm sạch và ngâm
trùng thảo vào nước ở nhiệt độ từ 50-60 độ, trong khoảng 3-5 phút. Làm như vậy
sẽ giúp rửa sạch bụi bẩn và các vi khuẩn gây hại bên ngoài trùng thảo. Đặc biệt
nước sẽ đồng giúp trùng thảo mềm hơn. Khi ăn cần nhai thật kỹ, nuốt cả xác lẫn
nước và chỉ sử dụng 2- 3 lần/ tuần.
Nếu không thể nhai sống Đông trùng
hạ thảo thì người dùng có thể làm thành những món ăn bổ dưỡng, được chế biến
dưới dạng chế biến thành các món ăn, ngâm, sắc....
Một số bài thuốc từ Đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo trị liệt dương,
di tinh, hoạt tinh
Nguyên liệu:
Trùng thảo 6g
Dâm dương hoắc 8g
Ba kích 12g
Hà thủ ô 12g
Trùng thảo đem tán thành bột.
Các vị khác đem sắc và cô lại còn 300ml.
![]() |
Trà đông trùng hạ thảo |
Đông trùng hạ thảo chữa suy nhược
ở người già, viêm phế quản mãn tính, ho hen lâu ngày
Nguyên liệu:
Hạ thảo đông trùng 6g
Khoản đông hoa 6g
Tang bạch bì 8g
Cam thảo 3g
Tiểu hồi 3g.
Hạ thảo Đông trùng tán bột để riêng.
Các vị khác sắc với 700ml nước và cô lại còn 200ml
Đông trùng hạ thảo chữa suy nhược
thần kinh, mất ngủ sau bệnh nặng kéo dài ngày
Nguyên liệu:
Trùng thảo 15 – 30g
Rượu trắng 40 độ 500ml.
Cách sử dùng: Mỗi bữa ăn uống từ
10 – 20ml, ngày uống từ 2 – 3 lần.
Bảo quản đông trùng hạ thảo như thế nào tốt nhất ?
Quá trình bảo quản là một trong
những yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng của Đông trùng hạ thảo. Vậy bảo quản loại
dược liệu này thế nào là tốt nhất?
Đông trùng hạ thảo tươi
Với Đông trùng hạ thảo tươi, cách bảo quản tốt nhất là gói kín bằng
túi nhựa và để trong ngăn mát tủ lạnh ở 4 độ C. Cách này có thể bảo quản trùng
thảo được trong 2 tuần.
![]() |
Cách bảo quản đông trùng hạ thảo |
Đông trùng hạ thảo khô
Trùng thảo khô cần được bảo quản trong túi nhự, đáy
túi để khoảng 200g hạt tiêu. Sau đó để trung thảo ở nơi khô ráo, thoáng mát,
tránh ánh nắng trực tiếp. Như vậy trùng thảo sẽ không bị nấm mốc và vi khuẩn
xâm hại.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét